Faridah strijdt voor beter onderijs in vluchtelingenkamp Bidibidi

In het immense Bidibidi-kamp in Noord-Oeganda, waar honderdduizenden vluchtelingen uit Zuid-Soedan wonen, is onderwijs een eerste sprankje hoop. Lokale VSO-vrijwilliger Faridah Nanyonjo weet dat als geen ander. Als onderwijsspecialist zet zij zich dagelijks in om de allerjongsten in dit kamp een betere start te geven.

Onderwijs begint onder een boom

Toen Faridah in 2022 startte als vrijwilliger bij VSO in het Bidibidi vluchtelingenkamp, schrok ze van wat ze aantrof. “De eerste centra bestonden letterlijk uit open plekken onder bomen. Geen gebouwen, nauwelijks lesmaterialen. Maar de kinderen waren er wél – en zij verdienen net zoveel kansen als ieder ander kind.”

Faridah traint leraren in kindgerichte, inclusieve lesmethoden. Ze leert hen hoe ze, met materialen uit de omgeving, toch goed onderwijs kunnen geven.

“We maken educatieve spellen van karton, flessendoppen of bladeren. Alles wat we vinden, gebruiken we om leren tastbaar en leuk te maken.”

‘Ik droom van een klas zonder angst’

De motivatie van Faridah komt voort uit haar eigen schoolervaringen.

“Ik groeide op in een schoolsysteem waarin angst en straf de boventoon voerden. Mijn droom is een klaslokaal waarin kinderen zich veilig voelen, waar leren spelenderwijs gebeurt, niet onder druk. Juist in de plekken waar kinderen kwetsbaar zijn, wil ik het verschil maken.”

Veel kinderen in het kamp zijn getraumatiseerd. Sommigen zijn hun ouders kwijtgeraakt. Anderen hebben nooit eerder onderwijs gehad. Faridah helpt leraren omgaan met die realiteit. “We trainen hen in psychosociale ondersteuning en leggen uit hoe belangrijk veiligheid en vertrouwen zijn in het leerproces.”

Leraren én ouders betrekken

Naast leraren werkt Faridah ook met ouders en schoolcommissies.

“We kunnen dit niet alleen. We leggen uit waarom onderwijs belangrijk is, hoe ouders kunnen meedenken over de toekomst van hun school, en hoe we samen een gemeenschap bouwen waarin leren centraal staat.”

Haar aanpak werkt. Eén leraar vertelde haar: “Ik weet niet wat ik met mijn leerlingen aan moet. Ik doe mijn best, maar de resultaten blijven achter. Maar nu ik groepswerk inzet, zie ik dat ze zóveel meer kunnen.” Kinderen die eerder geen woord konden lezen, lezen nu korte verhaaltjes – vol trots.

Kleine successen, grote impact

Ook de cijfers laten zien dat de aanpak werkt. Steeds meer kinderen volgen onderwijs in het kamp. Leraren voelen zich ondersteund en groeien in hun rol. “Het mooiste is wanneer ik zie hoe het zelfvertrouwen van een kind groeit. Die blik in hun ogen wanneer iets lukt – dat is onbetaalbaar.”

Faridah houdt de voortgang nauwkeurig bij. Ze observeert lessen, werkt samen met districtsambtenaren en helpt leraren bij het plannen en verbeteren van hun aanpak. “We willen dat deze veranderingen blijven bestaan, ook als wij er straks niet meer zijn.”

‘Vrijwilligerswerk heeft mij gevormd’

Voor Faridah betekent dit werk niet alleen veel voor de kinderen – ook zijzelf groeide enorm.

“Ik begon als leraar, maar inmiddels beheers ik ook planning, evaluatie, begrotingen en coaching. Ik ben gegroeid als professional én als mens.”

Blijvende verandering

Faridah blijft zich inzetten voor duurzame verbetering van onderwijs in Bidibidi. “Ik wil dat kinderen zonder angst overstappen naar een volgende klas, dat ze hun leerkrachten vertrouwen en hun potentieel kunnen benutten.”

Ze sluit af met een oproep.

“Vrijwilligerswerk is misschien niet altijd makkelijk, maar de impact is enorm. Als je een verschil wilt maken, begin dan hier – bij een kind dat wil leren.”

Help mee: geef kinderen een veilige plek om te leren

Dankzij de steun van donateurs en de inzet van vrijwilligers als Faridah:

• zijn tientallen tijdelijke leercentra opgezet in Bidbidi;

• hebben honderden kinderen toegang tot onderwijs gekregen, vaak voor het eerst in hun leven;

• zijn tientallen leraren getraind in inclusieve, kindvriendelijke lesmethoden.

Maar er is nog een wereld te winnen.
Nog altijd zijn er duizenden kwetsbare kinderen in het kamp die getraumatiseerd zijn en hunkeren naar structuur, veiligheid, houvast en hoop. Onderwijs brengt hen dat: het gevoel om weer kind te zijn, vertrouwen te hebben én te werken aan je toekomst.

Steun VSO en geef kinderen als zij een kans op een betere toekomst.

Word donateur!   Bekijk het project