Mevrouw Sokea (Cambodja) runt nu een milieuvriendelijk groentebedrijf
14 augustus, 2025
Miljoenen Cambodjanen zijn voor hun voedselvoorziening afhankelijk van het Tonlé Sapmeer. Ooit wemelde het er van de vis, maar overbevissing en klimaatverandering hebben hun tol geëist. Met het GREEN-project bieden we vissersfamilies een alternatief inkomen, bijvoorbeeld door het aanleggen van drijvende moestuinen. Deze zorgen voor voldoende voedsel en geven gezinnen de kans in hun levensonderhoud te voorzien.
Al bijna veertig jaar woont Chum Srey Nga (50) met haar familie in Kampong Luong, een drijvend dorp op het Tonlé Sapmeer in Cambodja. Net als vroeger kende het dorp uitdagingen, maar er was altijd vis in overvloed. Die vis zorgde voor voldoende voedsel en een klein inkomen. Het meer leek onuitputtelijk, maar in de afgelopen jaren hebben overbevissing, de bouw van dammen en klimaatverandering gezorgd voor een sterk teruglopende visvangst.
“Door de teruglopende visvangst kon ik nog maar één maaltijd per dag op tafel zetten voor mijn familie.”
“Vroeger verkocht ik vis in mijn dorp. Met dat inkomen kon ik rijst, vlees en groente kopen. Door de teruglopende vangst kon ik nog maar één maaltijd per dag op tafel zetten voor mijn familie. Als het regende of stormde, kon ik niet vissen en hadden we helemaal geen eten,” vertelt Chum, moeder van acht kinderen en oma van drie kleinkinderen.
Vandaag ziet Chums leven er heel anders uit. Met steun van VSO kreeg ze de kennis, vaardigheden en materialen om haar eigen groenten te verbouwen. “Tijdens een tweedaagse training leerde ik hoe ik een drijvende moestuin kan maken van recyclebare materialen, zoals plastic flessen, en hoe ik mijn eigen groente kan kweken. Ook leerde ik natuurlijke meststoffen maken van vis- en groenteafval,” vertelt Chum.
“Nu is er genoeg groente om mijn familie te voeden. Ik hoef me minder zorgen te maken om geld, want ik koop minder eten op de markt en verdien wat bij met de groenten die ik verkoop. Ik kan nu zelfs wat geld sparen voor mijn familie.”
Chum kan haar familie weer voldoende eten geven dankzij haar eigen drijvende moestuin.
Ook de familie van Kem Rai (38) werd hard getroffen door de gevolgen van klimaatverandering. “Tijdens een zware storm waaide het dak van ons huis eraf. En we kunnen geen vis meer kweken, omdat het water zo vervuild is,” vertelt Kem. Net als Chum leerde Kem hoe ze een drijvende moestuin kan maken. Hierdoor heeft ze nu niet alleen voldoende voedsel en een hoger inkomen, maar ook een betere gezondheid.
“We kunnen geen vis meer kweken, omdat het water zo vervuild is.”
“Ik ben trots dat ik mijn eigen groenten kan verbouwen. De groenten die ik vroeger op de markt kocht, bevatten veel chemicaliën. Nu eet ik mijn eigen groenten, zonder schadelijke stoffen. Vroeger was ik vaak ziek en had ik last van buikpijn. Nu voel ik me veel beter en heb ik minder medicijnen nodig.”
Kem wil haar dorpgsnoten ook graag helpen om een moestuin aan te leggen.
Chum en Kem zijn inmiddels rolmodellen binnen hun gemeenschap voor een schonere leefomgeving. Chum: “Ik leg mijn dorpsgenoten uit waarom ze geen afval in het water moeten gooien. Bewaar het om te recyclen of gooi het in de vuilnisbak. Mensen zijn nu milieubewuster en hebben hun gedrag aangepast. Ik zie al minder afval in het water. Het schonere water draagt ook bij aan onze gezondheid.”
Kem is zelfs als vrijwilliger voor VSO aan de slag gegaan en vormt een belangrijke schakel tussen het project en de gemeenschap. Ze organiseert informatiebijeenkomsten over de trainingen van VSO en ondersteunt duurzame ondernemers – vooral jongeren en vrouwen – bij het opzetten of uitbreiden van hun bedrijf, inclusief het aanvragen van financiële steun van VSO. Kem: “Ik vind het fijn dat ik mijn dorpsgenoten kan helpen.”
“Ik vind het fijn dat ik mijn dorpsgenoten kan helpen.”
Het GREEN-project in Cambodja is inmiddels succesvol afgerond, maar ons werk gaat door. Ook in de toekomst willen we vergelijkbare projecten opzetten om kwetsbare mensen in Afrika en Azië te ondersteunen. Of het nu gaat om onderwijs, gezondheidszorg, werk en inkomen of noodhulp: met jouw steun kunnen we meer gemeenschappen helpen aan een betere en veerkrachtigere toekomst. Doneer nu en maak het verschil.
Fotocredits: Sophea Chheun